DOOR: Hedwig Fossen
Sinds zeven jaar woont de 23-jarige Fouad* in Nederland. Hij vluchtte uit Afghanistan op zoek naar een veiliger leven. Als kind had hij al interesse in tanden. “Toen ik tien jaar was trok ik de loszittende melkkiezen van vriendjes eruit,” vertelt hij in zijn woning in Utrecht. Daar deed hij eerst een mbo-opleiding niveau 2 om vervolgens de niveau 4-opleiding tot tandartsassistent te beginnen. Deze zomer hoopt hij zijn diploma op zak te hebben.
Fouad is duidelijk een ambitieuze, gemotiveerde student. Hij vertelt dat hij eerst wilde studeren voor tandarts. “Maar dan heb ik nog een lange weg te gaan. Dat werd me toch iets te lastig, vooral als je hier niet geboren bent.” Nu zit hij in het derde jaar van de opleiding tot tandartsassistent en is hij – als hij zijn komende herkansingen haalt – voor de zomer afgestudeerd. “Dan kan ik gelijk aan het werk, want verschillende stageplekken hebben me al werk aangeboden.”
Van Afghanistan naar Nederland
Fouad woont in zijn eentje in Nederland; de rest van zijn familie is in Afghanistan gebleven. Met een groep vluchtte hij op zijn 16e het land uit. “Hier in Nederland heb je het recht om te studeren en het recht op vrijheid. In mijn eigen land is het moeilijk om te kunnen studeren, omdat het gevaar voor oorlog daar iedere dag aanwezig is. Je moet je eerst veilig voelen voordat je zo’n eigen leven kunt opbouwen.”
“Verschillende stageplekken hebben me al werk aangeboden”
In het begin was het moeilijk voor Fouad om de opleiding in het Nederlands te volgen. Door de omgang met andere studenten en door de opdrachten heeft hij snel bijgeleerd. Hij voelt zich nu goed thuis op de opleiding. Ook leert hij snel het vakjargon. “Tijdens mijn stages spreek ik veel patiënten, dus dat is heel handig om de taal beter te leren. In het eerste jaar was het door mijn problemen met de Nederlandse taal moeilijk om een stageplek te vinden. Dan moet je ook nog kennis opdoen in de praktijk en praktijken willen niet te veel tijd besteden aan een assistent die alles nog moet leren. Mijn twee stages daarna waren gelukkig al veel makkelijker te vinden.”
Volgens Fouad hebben veel studenten die een tandheelkundige opleiding in Nederland volgen een buitenlandse achtergrond en zijn zij gemotiveerder dan de Nederlanders. “Omdat Afghanen niet gewend zijn aan goede tandheelkundige zorg, hebben veel mensen in Afghanistan bijvoorbeeld ontbrekende elementen. Dan ben je echt gemotiveerd om een tandheelkundige opleiding te volgen, waarbij je iets aan dit probleem kan doen.” In zijn opleiding zitten onder andere medestudenten uit Syrië, Turkije en Afghanistan. Het overgrote deel is vrouw: van de 28 studenten zijn er maar drie mannen.
Moeilijke examens
Eigenlijk had Fouad helemaal geen tijd voor een interview. “Op dit moment heb ik vakantie, maar ik moet hard studeren voor mijn herkansingen volgende week. Die zijn allemaal achter elkaar.” Voor de eerste kans van de examens vond hij het lastig om voldoende te studeren, omdat alle examens achter elkaar gepland waren. Bovendien zijn ze alle drie erg moeilijk. Alle kennis die de studenten in de afgelopen drie jaar hebben opgedaan wordt getoetst. “We krijgen dan 500 PowerPointpresentaties waarvan we zelf maar moeten uitzoeken wat belangrijke stof is om te leren. Geen samenvattingen, niets,” vertelt Fouad.
Zijn belangrijkste tip voor toekomstige assistenten: motivatie. “Ik ben zo veel mensen tegengekomen die in het eerste, tweede of zelfs het derde jaar zijn gestopt. Zonde van de tijd, want dan heb je al drie jaar gestudeerd. Het lijkt mij juist heel leuk om in de tandartspraktijk te werken. Je komt zo veel verschillende problemen bij patiënten tegen. En je kan na drie jaar gelijk beginnen met werken!”
Naast studeren werkt Fouad zo nu en dan in de horeca. Hij wilde wel een bijbaantje in een tandartspraktijk, maar die zijn vooral doordeweeks open wanneer hij op school zit. Daarom springt hij nu regelmatig bij in de bediening en de keuken van een restaurant.
Koffiedrinken
Fouad realiseerde zich tijdens zijn opleiding hoe belangrijk goede mondhygiëne is. “Vroeger dronk ik superveel koffie maar toen wist ik niet dat je daar zo’n aanslag van krijgt op je tanden. Als je na 12 tot 24 uur de plaque niet verwijdert, komt er een nieuw laagje. Als het langer duurt moet de mondhygiënist het verwijderen. Wanneer je koffie drinkt, kun je je mond daarna het beste spoelen met water. Dat scheelt een hoop aanslag.” Is hij dan gestopt met koffie drinken? Lachend: “Nee, koffie is lekker. Maar ik drink nu wel wat minder koffie.”
In de praktijk ziet hij veel patiënten met een slechte mondhygiëne en dat kan ernstige gevolgen hebben. Poetsen met normale tandpasta met fluoride en interdentale reiniging is daarom essentieel. “Anders loop je kans op tandvleesontsteking en uiteindelijk parodontitis. Als bacteriën dan het bot gaan afbreken, komt het nooit meer terug.”
Hoe ziet deze tandartsassistent in opleiding de toekomst voor zich? “Ik wil eerst m’n diploma halen en misschien wil ik me volgend jaar aanmelden voor de opleiding tot mondhygiënist. Dan mag je weer iets meer dan assisteren en achter de balie werken. Je hebt dan ook je eigen patiënten en dat lijkt me heel leuk. Ik ga mijn best doen om die opleiding binnen te komen, maar voor nu moet ik me focussen op mijn examens.”
* Fouads naam is om privacyredenen gefingeerd. De echte naam van Fouad is bij de redactie bekend.
